IX. BILTZARRA - IX CONGRESO - IX CONGRESSO

Zer da do.co.mo.mo.?

¿Qué es do.co.mo.mo.?

Que é do.co.mo.mo.?

do.co.mo.mo. “Documentation and Conservation of buildings, sites and neighbourhoods of the Modern Movement”-ren siglak dira eta Mugimendu Modernoaren ondasun arkitektonikoa inbentariatu, zabaldu, eta babestearen helburua duen 1988an sortutako nazioarteko erakundeari dagokio. Elkartutako 59 egoitza eta mundu osoko 2.300 kide baino gehiago dauzka bere baitan, eta UNESCO, ICOMOS edo UIA erakunde bazkidetuak dira.

Bartzelonan egoitza duen do.co.mo.mo. ibérico Fundazioak Espainan eta Portugalen helburu horien erdiespena koordinatzen du.

Erregistro lanekin batera, fundazio honek mugimendu modernoaren gai garrantzitsuenetan sakontzeko helburuarekin sinposio eta kongresuak antolatzen ditu.

do.co.mo.mo. Ibérico-ren kongresuen historiak ibilbide gazte eta fidagarria erakusten du, gaur egunerarte Iberiar Penintsulako hainbat hiritan zortzi edizio ospatu direlarik.

Mugimendu Modernoaren mugarriak diren Donostiako “R.C. Náutico”-GATEPAC-aren ikurra-, Gernikako Jai Alai Frontoia, edo Gasteizen Gure Amaren Koroazioaren Parrokiarako Eliza gure herrian kokatzen dira, eta honek ondarearen aberastasuna erakusteko eta Penintsula osoko Mugimendu Modernoaren Arkitekturaren erakustokia izateko aukera bikoitza ematen dio.

 

do.co.mo.mo. son las siglas de “Documentation and Conservation of buildings, sites and neighbourhoods of the Modern Movement”, y se corresponde con una organización internacional creada en 1988 con objetivo de inventariar, divulgar y proteger el patrimonio arquitectónico del Movimiento Moderno. Cuenta con 59 sedes asociadas y más de 2.300 miembros por todo el mundo, y son organizaciones afiliadas  entidades como UNESCO, ICOMOS o la UIA.

La Fundación do.co.mo.mo. Ibérico, con sede en Barcelona, coordina la consecución de esos objetivos en España y Portugal.

Paralelamente a las labores de Registro, esta fundación realiza congresos y simposios con el objetivo de profundizar en los temas más relevantes del movimiento moderno.

La historia de los congresos do.co.mo.mo. ibérico describe una trayectoria joven y solvente, habiéndose celebrado hasta la fecha ya ocho ediciones en diferentes ciudades de la Península Ibérica.

Hitos del Movimiento Moderno son el R.C. Naútico en Donostia –símbolo del GATEPAC-, el Frontón Jai Alai de Gernika, o en Vitoria, la Iglesia para la Parroquia de la Coronación de Nuestra Señora, y se ubican en nuestro territorio, al que se le presenta la doble oportunidad de poder exhibir su propia riqueza patrimonial, y servir de escaparate de la Arquitectura del Movimiento Moderno de toda la Península.

do.co.mo.mo. é a sigla de “Documentation and Conservation of buildings, sites and neighbourhoods of the Modern Movement”, e corresponde-se com uma organização internacional criada em 1988 com objetivo de inventariar, divulgar e proteger o património arquitectónico do Movimento Moderno. Conta com 59 sedes associadas e mais de 2.300 membros por todo mundo, e são organizações filiadas  entidades como UNESCO, ICOMOS ou a UIA.

A “Fundação do.co.mo.mo. Ibério”, com sede em Barcelona, coordena a consecución desses objetivos em Espanha e Portugal.

Paralelamente aos labores de registo, esta fundação realiza congressos e simposios com o objetivo de aprofundar nos temas mais relevantes do movimento moderno.

A história dos congressos do.co.mo.mo. ibério descreve uma trajetória jovem e solvente, tendo-se celebrado até a data já oito edições em diferentes cidades da Península Ibéria.

Metas do Movimento Moderno são o R.C. Naútico em Donostia –símbolo do GATEPAC-, o Frontón Jai Alai de Gernika, ou em Vitoria, a Igreja para a Freguesia da Coronación da nossa Senhora, e localizam-se no nosso território, ao que se lhe apresenta a dupla oportunidade de poder exibir a sua própria riqueza patrimonial, e servir de escaparate da Arquitetura do Movimento Moderno de toda a Península.

 

 

 

© Jesús Martín Ruiz

Luis Briñas eskola-gunea

Complejo Escolar Luis Briñas. Bilbao. 1933-1936

Pedro Izspizua

© Jesús Martín Ruiz

Lezako Eritetxe Antituberkulosoa - Sanatorio Antituberculoso de Leza

Laguardia 1934-1935

Pablo Zabalo Ballarín

Zer da Mugimendu Modernoa?

Arkitekturan 1925 eta 1965 arteko gutxi gorabeherako  urtealdian sortutako lanen multzoa Mugimendu Moderno gisa ezagutzen da. Denbora pasatu ahala eta gaur egunerarte, mugimendu hau eraikitze zereginaren proposamen intelektual ausartenen benetazko argia bilakatu da.

Bere balio estetiko nagusien artean, forma eta funtzioaren arteko erlazioa, oinarri industrialeko material berrien erabilera, programa berrien funtsa, eta erainkuntza “apaingarririk” gabeko jarduera tektonikoa bezala daude.

Arkitektura hau laster zabaldu zen mundu osoan. Bere artifizioz biluzitako eta seriatutako eraikuntza metodoen aldekotasuna aise errotu zen.

Jatorrizko ideien emankortasunak laster ernalarazi zituen adarkadura berriak. Gaur egun Mugimendu Modernoaren eraikinak kultura globaleko ezaugarri bezala ezagutu ditzakegu: Manhattango Mies Van der Roheren Seagrameko dorrea, Le Corbusierren Villa Saboya edota Brasialiako eraikinak.

¿Qué es el Movimiento Moderno?

Que é o Movimento Moderno?

En Arquitectura se entiende por Movimiento Moderno el conjunto de determinadas obras producidas en un período aproximado comprendido entre 1925 y 1965. Con el paso del tiempo y hasta hoy, este movimiento ha devenido en auténtico faro de las propuestas intelectuales más audaces del quehacer constructivo.

Entre sus principales valores estéticos, están la relación entre la forma y función, el uso de nuevos materiales de base industrial, lo esencial de los nuevos programas, y la construcción como actividad tectónica sin “ornamento”.

Esta arquitectura se extendió pronto por el mundo. Su preconización de métodos de construcción seriados y despojados de artificio se arraigó fácilmente.

La fecundidad de las ideas originales hizo germinar nuevas ramificaciones de las mismas con rapidez. Hoy podemos reconocer edificios del Movimiento Moderno como signos culturales globales: la torre Seagram de Mies Van der Rohe en Manhattan, la Villa Saboya de Le Corbusier, o los edificios de Brasilia.

 

Em Arquitetura entende-se por Movimento Moderno o conjunto de determinadas obras produzidas em um período aproximado compreendido entre 1925 e 1965. Com o passo do tempo e até hoje, este movimento deveio em autêntico faro das propostas intelectuais mais audazes do quehacer construtivo.

Entre os seus principais valores estéticos, estão o relacionamento entre a forma e função, o uso de novos materiais de base industrial, o essencial dos novos programas, e a construção como atividade tectónica sem “ornamento”.

Esta arquitetura estendeu-se cedo pelo mundo. O seu preconización de métodos de construção seriados e despojados de artificio arraigó facilmente.

A fecundidad das ideias originais fez germinar novas ramificações das mesmas com rapidez. Hoje podemos reconhecer edifícios do Movimento Moderno como signos culturais globais: a torre Seagram de Mies Vão der Rohe em Manhattan, a Vila Saboya de Lhe Corbusier, ou os edifícios de Brasília.

 

 

© Jesús Martín Ruiz

Aranzazu-ko Gure Andrearen Basilikoa.

Basílica de Nuestra Señora de Aránzazu.

Oñate. 1950-1955

Francisco Javier Sáenz de Oíza eta Luis Laorga, Jorge Oteiza eta Eduardo Chillida (eskultura-escultura), Lucio Muñoz, Carlos Pascual de Lara, Néstor Basterrechea eta Javier de Eulate (pinturak-pinturas)

“Ondarea eta gizartea” Kongresua

“Ondasun kultural” kontzeptuaren erabilerak bakarrik du zentzua eraiki, legez arautu eta kudeatzen duen gizarte sentikor batetik.

Egungo testuinguru sozioekonomikoaren bilakaerak, Ondasun Kulturalaren gestioa berdimentsionatu eta aberastea eskatzen du gizartearen kontzientzia-hartzearen bitartez, eta hori erabat lortzeko hurrengo urratsak proposatzen dira:

Ondare egitatea bere konplexutasun osoan aitortzea: sinbolikoa, ekonomikoa, historikoa, tektonikoa.

Ondare kultural baten zentzu patrimonialari balioa ematea, eta ez hartzea zama bezala, baizik eta gizarteari itzulera ahalbidetu diezaiokeen balio berezi eta bakartzat.

Ondasunaren balioei ekiteko elkarlanerako tresna berriak garatu: ekonomikoak, kulturalak eta gizartearen eragile desberdinen arteko lankidetzakoak.

Kultura Ondarearen edukinak komunikatzea, Gizartearen informazio eta hezkuntzaren ezinbesteko prozesuaren parte bezala, “Kultur Ondare” konzeptu berak erabilgarri izaten jarraitu dezan.

Modu partikularrean, hautagaitzak, Arkitekturan Mugimendu Modernoaren Ondasun Kulturala XXI. mendeko gizartearentzako aktibo bat dela ulertzen du, bere esanahi kulturala eta indar-balio publikoagatik. Zentzu honetan gure lurraldea jaraunspen garrantzitsuko hartzailea da, batez ere bere ondare industrialean zifratuta, baina baita bizitegi- eta hornikuntza- ondarean ere.

Guzti honengatik kongresu hau egokitzat hartzen dugu, gizartearekiko Kultur Ondarearen erlazioari buruzko ikerketako marko teorikoa ezartzeko modu bat bezela eta batez ere emankorra gerta dadila tresna erabakigarri eta erabilgarriak Kultur Ondarearen etorkizuneko kudeaketarako.

 

Congreso “Patrimonio y sociedad”

El uso del concepto “Patrimonio Cultural” sólo tiene sentido desde una sociedad sensibilizada, que lo construye, lo regula por ley, lo gestiona.

La evolución del contexto socioeconómico actual pide redimensionar y enriquecer la gestión del Patrimonio Cultural mediante la toma de conciencia por parte de dicha sociedad, y para cuyo pleno efecto se proponen los siguientes pasos:

Reconocer el hecho patrimonial en toda su complejidad: simbólica, económica, histórica, tectónica.

Valorar el sentido patrimonial de un bien cultural para ser percibido no como una carga, sino como un valor especial y único que puede proporcionar un retorno a la sociedad.

Desarrollar nuevas herramientas con que abordar los valores del Patrimonio: económicas, culturales, y de cooperación entre los diferentes agentes de la sociedad.

Comunicar los contenidos del Patrimonio Cultural, como parte del proceso de formación e información de la sociedad imprescindible para que el concepto “Patrimonio Cultural” siga siendo útil.

De modo particular, la candidatura entiende que el Patrimonio Cultural del Movimiento Moderno en Arquitectura, por significación cultural y vigencia pública es un activo para la sociedad del siglo XXI. Nuestro territorio es depositario de una herencia importante en este sentido, cifrada en su Patrimonio Industrial sobre todo, pero también en el residencial y de equipamientos.

Por todo ello, consideramos idóneo este congreso, como modo de establecer un marco teórico de estudio sobre la relación del Patrimonio Cultural con la sociedad, y sobre todo que resulte fecundo en herramientas conclusivas y útiles para el futuro de la gestión del Patrimonio Cultural.

 

Congresso “Património e sociedade”

O uso do conceito “Património Cultural” só faz sentido desde uma sociedade sensibilizada, que o constrói, o regula por lei, o gere.

A evolução do contexto socioeconómico atual pede redimensionar e enriquecer a gestão do Património Cultural mediante a tomada de consciência por parte de dita sociedade, e para cujo pleno efeito propõem-se os seguintes passos:

Reconhecer o facto patrimonial em toda a sua complexidade: simbólica, económica, histórica, tectónica.

Valorizar o sentido patrimonial de um bem cultural para ser percebido não como um ónus, senão como um valor especial e único que pode proporcionar uma volta à sociedade.

Desenvolver novas ferramentas com que abordar os valores do Património: económicas, culturais, e de cooperação entre os diferentes agentes da sociedade.

Comunicar os conteúdos do Património Cultural, como parte do processo de formação e informação da sociedade imprescindible para que o conceito “Património Cultural” siga sendo útil.

De modo particular, a candidatura entende que o Património Cultural do Movimento Moderno em Arquitetura, por significação cultural e vigência pública é um ativo para a sociedade do século XXI. O nosso território é depositario de uma herança importante neste sentido, criptografada no seu Património Industrial sobretudo, mas também no residencial e de equipamentos.

Por todo isso, consideramos idóneo este congresso, como modo de estabelecer um enquadramento teórico de estudo sobre o relacionamento do Património Cultural com a sociedade, e sobretudo que resulte fecundo em ferramentas conclusivas e úteis para o futuro da gestão do Património Cultural.

 

 

© Jesús Martín Ruiz

Jesusen eta María-ren Lan Misiolariko Ahizpen Komunitaterako Eraikina.

Edificio para albergar la Comunidad de las Hermanas de la Obra Misionera de Jesús y María.

Pasaia. 1959-1970

José María Yturriaga Dou

Kongresuaren helburuak

Gizartearen erantzuteko ahalmena estimulatzea ondarea definitzen duten faktoreen konplexutasunaren aurrean.

Administrazioa-Gizartearen arteko harremana hobetzea eta indartzea, biak agente beharrezkoak diren Ondare Arkitektonikoaren kudeaketaren eremuan.

Kultura Ondarean oro har, eta arkitektonikoan bereziki, lan egiten duten agenteekiko erlazioko mekanismoak ezagutu eta erabili daitezela.

Kultura Ondarearen balioespena oro har berritzea eta Mugimendu Modernokoa bereziki, artearen eta ondare kulturalen balioari buruzko dikotomia errepikariei aurre eginez.

Arkitekturaren dimentsio kulturala aprobetxatua izatea gaurko eta presako lan aukera bat bezala, erakunde kulturalen barruan ere.

Gure lurraldeko Mugimendu Modernoaren Arkitekturaren eta bereak propio diren eredu bakar eta espezifikoen egiaztapena.

Arkitektoa, bere heziketa tekniko eta artistikoagatik, Kultura Ondare arkitektonikoari, dimentsio anizkunak kontuan hartuz; begiratzen dion profesional bezala aintzat hartu.

Objetivos del congreso

Estimular la capacidad de respuesta de la sociedad ante la complejidad de factores que definen lo patrimonial

Mejorar y fortalecer la relación Administración<->Sociedad, en el ámbito de la gestión del Patrimonio Arquitectónico, en la que ambos agentes se necesitan.

Que se conozcan y usen mecanismos de relación con los agentes que trabajan en el Patrimonio Cultural en general y arquitectónico en particular.

Renovar la valoración del Patrimonio Cultural en general, y del Movimiento Moderno en particular, afrontando las dicotomías recurrentes sobre el valor del arte y los Bienes Culturales.

Que la dimensión cultural de la Arquitectura sea aprovechada como una oportunidad de trabajo actual y urgente, también en el seno de las ICC.

Constatación de la Arquitectura del Movimiento Moderno en nuestro territorio y de los ejemplos únicos y específicos que posee.

Vindicar al arquitecto como profesional que por su formación técnica y artística, mira hacia el Patrimonio Cultural arquitectónico considerando múltiples dimensiones.

Objetivos do congresso

Estimular a capacidade de resposta da sociedade ante a complexidade de fatores que definem o patrimonial

Melhorar e fortalecer o relacionamento Administração<->Sociedade, no âmbito da gestão do Património Arquitectónico, na que ambos agentes se precisam.

Que se conheçam e usem mecanismos de relacionamento com os agentes que trabalham no Património Cultural em general e arquitectónico designadamente.

Renovar a valoração do Património Cultural em general, e do Movimento Moderno designadamente, enfrentando as dicotomías recorrentes envelope o valor da arte e os Bens Culturais.

Que a dimensão cultural da Arquitetura seja aproveitada como uma oportunidade de trabalho atual e urgente, também no seio das ICC.

Constatación da Arquitetura do Movimento Moderno no nosso território e dos exemplos únicos e específicos que possui.

Vindicar ao arquiteto como profissional que pela sua formação técnica e artística, olha para o Património Cultural arquitectónico considerando múltiplas dimensões.